Vormen van depressie

Types

Unipolaire depressie

Dit is de meest typische vorm van depressie. Somberheid overheerst. Er is interesseverlies en het dagelijks leven wordt een opgave. Je gaat zwaarder aan de dingen tillen, piekeren en je zorgen maken. Deze vorm van depressie kan eenmalig voorkomen, maar kan zich ook herhalen waarbij je verschillende depressieve periodes doormaakt ('recidiverende depressie').
Zie ook: kenmerken van depressie

Bij andere mensen gaat de depressieve stemming samen met een innerlijk opgejaagd gevoel. Uiterlijk zien ze er misschien passief en bedrukt uit, maar van binnen is er een sterke onrust aanwezig. Soms komt deze onrust naar buiten met gejaagd gedrag, ongeduld, prikkelbaarheid, ongedurigheid en kwaadheid. Dit wordt soms 'geagiteerde depressie' genoemd.

Vitale depressie

Dit is een ernstige vorm van depressie met zogenaamde 'melancholische' kenmerken. Alle vitale functies worden ondermijnd met lusteloosheid, het ontbreken van elke plezierbeleving, uitgesproken somberheid en passiviteit. Je hebt letterlijk geen energie meer. 's Morgens zijn de depressieve klachten het meest uitgesproken. Tegen de avond gaat het vaak iets beter.

Daarnaast is er vaak sprake van doorslaapproblemen, minder eetlust en opvallend gewichtsverlies. Er kan ook een verandering in het bewegingspatroon merkbaar zijn: weinig of veel trager bewegen en praten dan voorheen. Schuldgevoelens en zelfmoordgedachten kunnen dominant aanwezig zijn.

Depressie met psychotische kenmerken

Hierbij kan je de greep op de realiteit verliezen. Er kunnen hallucinaties, waangedachten en extreme schuldgevoelens voorkomen. Je voelt je bijvoorbeeld verantwoordelijk voor alles wat er mis gaat in je omgeving of de hele wereld. Je voelt je 'onwaardig' om te leven of je hebt het idee 'verdoemd te zijn'. Deze gedachten kloppen echter niet met de realiteit en worden ook niet door iemand anders herkend.

Depressie als fase in een bipolaire stoornis

Bij een bipolaire stoornis worden depressieve periodes afgewisseld met periodes van sterke activitiviteit en zelfs euforie.

Een bipolaire stoornis kan ook een psychotische karakter krijgen. Hierbij gaan gevoelens van grandiositeit ('ik kan alles aan') afwisselen met diepe minderwaardigheidsgevoelens ('ik ben tot niets in staat en verdien het niet om te leven').

Lees meer over de bipolaire stoornis

Seizoensgebonden depressie

Een seizoensgebonden depressie duikt steevast ieder jaar op als de dagen korter of langer worden.

Het gaat om mensen die alleen in het najaar, de winter en/of het vroege voorjaar last hebben van depressieve stemmingen. Het bekendste is de winterdepressie. Van een winterdepressie is sprake als de klachten minstens twee jaar achter elkaar terugkeren. Door de verandering van hoeveelheid daglicht raakt iemands biologische klok verstoord, wat uitloopt op een depressie.

Perinatale depressie

De perinatale periode = de periode van zwangerschap tot wanneer de baby 1 jaar is. Tijdens deze periode ondervindt 1 op 5 vrouwen emotionele klachten. Deze klachten kunnen variëren van milde tot ernstige depressieve en/of angstige klachten. Soms ook tot de ernstige postpartumpsychose.

De klachten zijn niet te verwarren met de veel voorkomende 'baby blues', een korte periode van stemmingswisselingen die enkele dagen na de bevalling ontstaat en die vanzelf overgaat binnen de 2 weken na de bevalling.

Lees meer over perinatale depressie

Dysthymie of persisterende depressieve stoornis

Een dysthyme stoornis is een depressie waarbij de symptomen minder ernstig zijn, maar die langdurig (langer dan 2 jaar) aanhouden. Mensen met dysthymie leven als het ware voortdurend in een 'grijze wereld'. Op termijn kunnen de gevolgen hiervan even erg zijn als bij een korter durende ernstige depressie. Deze stoornis wordt vaak niet herkend omdat deze mensen zich al zo lang als ze zich kunnen herinneren zo hebben gevoeld.

Combinatie met andere problemen

Depressie kan voorkomen met zowat alle mogelijke andere psychiatrische problemen (bv. angststoornis, middelenmisbruik,...) maar ook met heel wat lichamelijke aandoeningen (hart- en vaatziekten, kanker,...). De depressieve klachten kunnen al dan niet veroorzaakt worden door die lichamelijke aandoening.

De behandeling wordt dan complexer en moeilijker. Het is dan belangrijk dat er samenwerking en overleg is tussen je verschillende behandelaren. In elk geval dient ook de depressie behandeld te worden. Het verloop van de behandeling kan er echter anders uitzien dan wanneer er enkel sprake is van depressie.

  Aanmelden online zelfhulp

  Aanmelden online begeleiding